Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΣΤΑΘΗ

Οι «λευκές επιταγές», που υπόσχονταν ασθμαίνοντες οι πολιτικοί ταγοί της κεντρικής διοίκησης στους κατοίκους των Κυθήρων λίγες ώρες μετά τον καταστροφικό σεισμό των 6,9 Ρίχτερ, έναν ακριβώς χρόνο μετά αποδεικνύονται «ακάλυπτες».

Στις 8 Ιανουαρίου του 2006, αργά το βράδυ, εν μέσω δυσμενών καιρικών συνθηκών, οι εκπρόσωποι του Κοινοβουλίου αποδύθηκαν σε έναν αγωνιώδη αγώνα δρόμου για να προλάβουν να φτάσουν στα χτυπημένα από τον σεισμό Κύθηρα, στην γκρεμισμένη πλατεία των Μητάτων.

Κάποιοι διηγούνται μάλιστα την ιστορία βουλευτή της περιφέρειας που ναύλωσε καΐκι για να περάσει πρώτος στο νησί. Βλέπετε, τα ανοιχτά πλάνα των παρατεταγμένων τηλεοπτικών συνεργείων τούς χωρούσαν όλους. Μπροστά στο εστιατόριο του κυρ Μιχάλη, δίπλα στη χωρισμένη στα δύο εκκλησία της Αγίας Τριάδας και την τσακισμένη πλατεία του χωριού, οι υποσχέσεις ήταν ανέξοδες. «Τα Κύθηρα θα πάρουν λευκή επιταγή. Θα συμπληρώσετε μόνοι σας το ποσόν», έλεγε ο ένας. «Το καλοκαίρι θα πίνουμε καφέ στην πλατεία», συμπλήρωνε ο άλλος. Η απάντηση σε όλα αυτά, ακριβώς ένα χρόνο μετά, έρχεται από τους ίδιους τους κατοίκους των Κυθήρων: «Οταν έφυγαν οι κάμερες, όλοι μάς ξέχασαν. Τα λόγια έμειναν χωρίς αντίκρισμα».

«Απαιτούμε, δεν επαιτούμε»
«Οταν έσβησαν τα φώτα, ουδείς από την κεντρική διοίκηση ασχολήθηκε μαζί μας», συμφωνούν η έπαρχος Κυθήρων, Χριστίνα Φατσέα, και ο απερχόμενος δήμαρχος Αρτ. Καλλίγερος, ο οποίος λέει πως «ούτε για τα πρώτα έξοδα ώστε να υπάρξει μερική αποκατάσταση δεν μας έδωσαν χρήματα. Με δικά μας έξοδα ανοίξαμε τους δρόμους. Σκεφτείτε πως η ΤΕΔΚΝΑ μάς είχε υποσχεθεί 50.000 ευρώ για να τα διαθέσουμε στους σεισμόπληκτους και 10.000 ευρώ για την αποκατάσταση του μνημείου του Αγίου Ανδρέα στο Λιβάδι. Τόσους μήνες παρακαλάμε, μα τα χρήματα δεν έχουν βρει τον δρόμο για τα Κύθηρα».«Δεν μπορούμε να περιμένουμε τα πάντα από τη Νομαρχία Πειραιά και την πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση. Η πολιτεία χρηματοδότησε, μεταξύ των άλλων, με 357 εκατ. ευρώ την αποκατάσταση ζημιών του σεισμού της Αθήνας του 1999 μέσω του Αξονα 5 του ΠΕΠ Αττικής. Με βάση τις αρχές της ισότητας και της αναλογικότητας εμείς οι Κυθήριοι απαιτούμε, και δεν επαιτούμε, ανάλογη αντιμετώπιση για την αποκατάσταση των υποδομών εκπαίδευσης, αρχαιολογικών χώρων-μνημείων, εκκλησιών και λοιπών βασικών υποδομών. Η κοινωνία των Κυθηρίων και φιλοκυθηρίων πολιτών πρέπει να απαιτήσει από την κυβέρνηση την άμεση διάθεση κονδυλίων για την αποκατάσταση των ζημιών από τον σεισμό.

«Μας είπαν όλοι ψέματα», οργίζεται ο απερχόμενος αντιδήμαρχος και νυν επικεφαλής της αντιπολίτευσης στον δήμο, Παν. Πρωτοψάλτης, ο οποίος θυμίζει πως «από το κράτος δεν έχει δοθεί δραχμή στον δήμο για το νησί». Ενώ ο νεοεκλεγείς δήμαρχος Θ. Κουκούλης ξεκίνησε ήδη κύκλο επαφών στην περιφέρεια ώστε να κινηθούν επιτέλους οι διαδικασίες, αφού «και ο περιφερειάρχης μού είπε ότι υπάρχουν καθυστερήσεις, αλλά μέσα στο 2007 θα προχωρήσουμε».

Τα Μητάτα είναι το ίδιο χωριό το οποίο στον καταστροφικό σεισμό των 7,5 Ρίχτερ, που έγινε τον Αύγουστο του 1903, θρήνησε δύο παιδιά και είχε αποτέλεσμα έναν τόπο κατεστραμμένο. Η μικρή εκκλησία στο μέσον της πλατείας γκρεμίστηκε και στη θέση της, με δωρεές πιστών, ανεγέρθη η Αγία Τριάδα. Είναι η ίδια εκκλησία που χτυπήθηκε από τον περσινό σεισμό των 6,9 Ρίχτερ, λες και το κακό επιστρέφει στο ίδιο σημείο. Τα πλάνα της μετέωρης εκκλησίας έκαναν τον γύρο του κόσμου και με φόντο το κρεμασμένο καμπαναριό της, με θρησκευτική κατάνυξη, άπαντες υποσχέθηκαν άμεση αποκατάσταση. Ενα χρόνο μετά ο φωτογραφικός φακός είναι αδιάψευστος μάρτυρας της ματαιότητας των λόγων. «Κάθε βράδυ ακούμε το τρίξιμο της εκκλησίας και τρέμουμε», λένε οι κάτοικοι που μένουν δίπλα. «Δεν έχει γίνει τίποτα, μόνοι μας προσπαθούμε, αλλά αν δεν δοθεί από κάποιο υπουργείο επιχορήγηση για να ξεκινήσουμε, δεν πρόκειται να φτιαχτεί η εκκλησία αφού οι δυνάμεις μας είναι ελάχιστες. Σκεφτείτε ότι ζητάνε να σηκώσουμε εμείς το βάρος ενός υπέρογκου δανείου, στην αποπληρωμή του οποίου δεν μπορεί να αντεπεξέλθει ένα μικρό χωριό», λέει ο επίτροπος της εκκλησίας, Αντ. Πρωτοψάλτης.«Τι να τις κάνουμε τις μελέτες;»
Τα μοναδικά χρήματα που εγκρίθηκαν από το υπουργείο Εσωτερικών ήταν 500.000 ευρώ για να αποκατασταθούν οι ζημιές στο λιμάνι του Διακοφτιού, όπως λέει η έπαρχος του νησιού (με ενέργειες του νομάρχη Γ. Μίχα), ενώ η Νομαρχία Πειραιά έχει δημοπρατήσει με ίδια έσοδά της τον επαρχιακό δρόμο Μητάτων-Βιαραδίκων, προϋπολογισμού 2,3 εκατομμυρίων ευρώ. Οι σεισμόπληκτοι (περίπου 200 επισκευάσιμα και 80 κατεδαφιστέα κτίρια) δεν έχουν εισπράξει ακόμα δραχμή, έχει μόνο δημοπρατηθεί η κατεδάφιση των κτιρίων. Ο δήμος έχει κάνει μελέτη για έργα αποκατάστασης του οδικού και υδρευτικού δικτύου (παρουσιάζει τεράστια προβλήματα), ενώ δεν έχει ολοκληρωθεί καν μελέτη για την αποκατάσταση και υποστήλωση της πλατείας των Μητάτων που κατέρρευσε με τον σεισμό. Είναι χαρακτηριστικό ότι το τειχίο που φτιάχτηκε για να προστατεύονται τα παιδιά, τα οποία παίζουν στην πλατεία, χτίστηκε με πρωτοβουλία κατοίκων και δη του Β. Πρωτοψάλτη (απερχόμενου προέδρου του τοπικού συμβουλίου), ενώ δεν έχει γίνει κανένα έργο υποστήλωσης της πλατείας, το υπέδαφος της οποίας είναι σαθρό. «Είναι επικίνδυνο όχι μόνο για τους διερχομένους, αλλά και για την εκκλησία αφού αν υποχωρήσει το υπέδαφος της πλατείας, θα παρασύρει και την εκκλησία», λέει ο Β. Πρωτοψάλτης και συμπληρώνει: «Δεν μας ενδιαφέρουν ούτε οι μελέτες ούτε τίποτα. Η πραγματικότητα είναι ότι ένα χρόνο μετά δεν έχει γίνει τίποτα. Τίποτα».

Ο παπα-Γιώργης, ο εφημέριος της εκκλησίας, λειτουργεί στο πρώην σχολείο και μετέπειτα πνευματικό κέντρο, όπου μεταφέρθηκαν από τους κατοίκους τα ιερά σκεύη των εκκλησιών.

Στη Βουλή
Ο νομάρχης Πειραιά Γ. Μίχας απαριθμεί μια σειρά ενεργειών της νομαρχίας σε επίπεδο πρώτης βοήθειας (αποκατάσταση μαντρότοιχων με 200.000 ευρώ, έκτακτο βοήθημα, καταγραφή ζημιών, δημοπράτηση έργων), πλην καταγράφει «την άρνηση και την αδιαφορία από τα διάφορα υπουργεία στα αιτήματά μας για οικονομική ενίσχυση με πιστώσεις απαραίτητες για τα έργα αποκατάστασης που δεν μπορούσαν να καλυφθούν από τα ίδια έσοδα της νομαρχίας».

Το θέμα πιθανόν να οδηγηθεί και πάλι στη Βουλή, δηλώνει ο πολιτευτής του ΠΑΣΟΚ (στην Α’ Πειραιά), Δημ. Καρύδης, ο οποίος λέει χαρακτηριστικά: «Ας όψονται τα μεγάλα λόγια». Και συμπληρώνει: «Ενα χρόνο μετά οι κάτοικοι τον Κυθήρων περιμένουν στο ακουστικό τους. Οι υποσχέσεις και τα λόγια της κυβέρνησης πολλά, τα έργα όμως ελάχιστα. Μόνο η Νομαρχία Πειραιά ό,τι είπε το έκανε. Στα Μητάτα, η εκκλησία και η πλατεία του χωριού βρίσκονται στην ίδια τραγική κατάσταση με πέρυσι. Ούτε τα κτίρια που ήταν κόκκινα δεν έχουν γκρεμιστεί. Οι δικαιούχοι δεν έκαναν χρήση των δανείων γιατί τα χρήματα ήταν πολύ λίγα για να μπορέσει κάποιος να ξαναφτιάξει το σπιτικό του. Η κυβέρνηση έχει βαριές ευθύνες και είναι εκτεθειμένη. Το ίδιο, όμως, εκτεθειμένοι είναι και αρκετοί υπουργοί που έβαζαν στοίχημα πάνω στα ερείπια της πλατείας ότι μέχρι το καλοκαίρι που πέρασε θα έχουν αποκατασταθεί πλήρως οι ζημιές».

«Να αποδοθούν ευθύνες»
Στον αντίποδα, ο υφυπουργός Εθνικής Αμυνας και βουλευτής Α’ Πειραιά, Βασ. Μιχαλολιάκος, αφού ξεκαθαρίζει ότι «η αποκατάσταση των ζημιών είναι το υπέρτατο χρέος και καθήκον όλων των θεσμικώς εμπλεκομένων με το θέμα», ζητεί «να εντοπιστούν και να αποδοθούν ευθύνες όπου κι αν υπάρχουν, εφόσον υπάρχουν καθυστερήσεις». Τονίζει, δε, ότι «η κυβέρνηση έχει αναλάβει την ευθύνη ανεξαρτήτως κόστους να αποκαταστήσει όλες τις ζημιές. Και αυτή ισχύει στο ακέραιο».